‘‘เตน โส สุจริเตน กมฺมุนา,

สุคฺคติํ วชติ ตตฺถ โมทติ;

ลกฺขณานิ จ ทุเว อิธาคโต,

อุตฺตมปฺปมุขตาย [อุตฺตมสุขตาย (สฺยา.), อุตฺตมปมุกฺขตาย (ก.)] วินฺทติฯ

‘‘อุพฺภมุปฺปติตโลมวา สโส,

ปาทคณฺฐิรหุ สาธุสณฺฐิตา;

มํสโลหิตาจิตา ตโจตฺถตา,

อุปริจรณโสภนา [อุปริชานุโสภนา (สฺยา.), อุปริ จ ปน โสภนา (สี. ปี.)] อหุฯ

‘‘เคหมาวสติ เจ ตถาวิโธ,

อคฺคตํ วชติ กามโภคินํ;

เตน อุตฺตริตโร น วิชฺชติ,

ชมฺพุทีปมภิภุยฺย อิริยติฯ

‘‘ปพฺพชมฺปิ จ อโนมนิกฺกโม,

อคฺคตํ วชติ สพฺพปาณินํ;

เตน อุตฺตริตโร น วิชฺชติ,

สพฺพโลกมภิภุยฺย วิหรตี’’ติฯ

(11) เอณิชงฺฆลกฺขณํ

[214] ‘‘ยมฺปิ, ภิกฺขเว, ตถาคโต ปุริมํ ชาติํ ปุริมํ ภวํ ปุริมํ นิเกตํ ปุพฺเพ มนุสฺสภูโต สมาโน สกฺกจฺจํ วาเจตา อโหสิ สิปฺปํ วา วิชฺชํ วา จรณํ วา กมฺมํ วา – ‘กิํ ติเม ขิปฺปํ วิชาเนยฺยุํ, ขิปฺปํ ปฏิปชฺเชยฺยุํ, น จิรํ กิลิสฺเสยฺยุ’’นฺติฯ โส ตสฺส กมฺมสฺส กฏตฺตา…เป.… โส ตโต จุโต อิตฺถตฺตํ อาคโต สมาโน อิมํ มหาปุริสลกฺขณํ ปฏิลภติฯ เอณิชงฺโฆ โหติฯ

‘‘โส เตน ลกฺขเณน สมนฺนาคโต สเจ อคารํ อชฺฌาวสติ, ราชา โหติ จกฺกวตฺตี…เป.… ราชา สมาโน กิํ ลภติ? ยานิ ตานิ ราชารหานิ ราชงฺคานิ ราชูปโภคานิ ราชานุจฺฉวิกานิ ตานิ ขิปฺปํ ปฏิลภติฯ